Thuốc lá là nguyên nhân không những gây ung thư lá phổi mà nó còn gây ra nhiều bệnh lá phổi khác nữa như: bệnh lá phổi tắc nghẽn mạn tính, hen...
Ảnh hưởng của thuốc đến chức năng lá phổi
Khi chúng ta hít vớio, không khí sẽ vớio đường hô hấp trên qua mũi với miệng, nơi không khí được lọc, sưởi ấm và làm ấm. Không khí hít vớio sẽ đi qua khí quản để với lá phổi.
Trong mỗi lá phổi đều có một hệ thống phế quản, phế quản gốc như là nhánh chính của cây với các cành cây nhỏ là những phế quản và sau 17 - 20 lần phân chia thành các tiểu phế quản tận, từ các tiểu phế quản đó sẽ dẫn đến các túi nhỏ chứa khí gọi là phế nang, nó giống như một chùm nho. Ở phế nang quá trình trao đổi khí sẽ xảy ra. Máu sẽ đổi CO2 lấy O2 đến các tổ chức của cơ thể.
Hệ thống hô hấp có một số hàng rào bảo vệ để chống lại các bệnh. Quá trình lọc không khí ở đường hô hấp trên giúp ngăn chặn vi khuẩn, virút với các chất gây kích thích từ ngoài vớio trong lá phổi. Khí quản với tổ chức lá phổi sản xuất ra chất nhầy giúp cho việc lấy với mang các chất bẩn ra ngoài. Hỗn hợp chất nhầy với chất tạp nhiễm sẽ được đưa ra ngoài nhờ các lông nhỏ li ti gọi là lông chuyển, những lông này lay động rất nhanh về phía trên và trong một số vùng tốc độ của lông chuyển rất cao tới 1.000 lần trong một phút.
Thuốc lá gây ra nhiều bệnh ảnh hưởng tới sức khỏe con người (Ảnh minh họa)
Khi khói thuốc đi vớio qua miệng, đối tượng hút thuốc lá đã vô tình bỏ qua cơ chế bảo vệ thứ nhất đó là quá trình lọc ở mũi. Những đối tượng hút thuốc lá thường bài tiết nhiều đờm hơn những người không hút thuốc lá mà khả năng đưa đờm ra khỏi đường hô hấp lại kém hơn. Điều này là do hệ thống lông chuyển ở đối tượng hút thuốc lá bị liệt thậm chí bị phá hủy. Khói thuốc sẽ làm thay đổi cấu trúc các tuyến tiết nhầy với do vậy thành phần của chất nhầy cũng bị thay đổi. Đôi khi các tuyến tiết nhầy bị tắc lại làm giảm khả năng bài tiết đờm. Hậu quả là chất nhầy ở những đối tượng hút thuốc lá bị nhiễm bởi các chất độc hại với bị giữ lại nhiều trong tổ chức lá phổi, cản trở sự lưu thông trao đổi khí.Lá phổi của những đối tượng hút thuốc lá bị giảm diện tích bề mặt với giảm mao mạch và điều này có nghĩa là dòng máu lưu thông qua lá phổi bị giảm. Dẫn đến làm giảm cung cấp chất dinh dưỡng với oxy cần thiết cho cả nhu môi lá phổi với các tổ chức khác trong cơ thể để duy trì sự khỏe mạnh với chức năng bình thường của chúng.
Hút thuốc lá cũng gây ra hiện tượng gọi là tăng tính đáp ứng đường thở, do ảnh hưởng của các hóa chất độc hại trong khói thuốc, đường thở bị co thắt. Khi điều này xảy ra thì luồng khí hít vớio với thở ra đều bị cản trở ở đối tượng hút thuốc lá với do đó hình thành các tiếng ran rót, ran ngáy với có thể bị khó thở.
Ở những đối tượng hút thuốc lá có nhiều thông số chức năng thông khí thay đổi, trong đó thể tích khí thở ra gắng sức trong giây đầu tiên (FEV1) giảm rất nhiều.
Khói thuốc làm giảm sự phát triển của lá phổi với gây viêm tổ chức lá phổi ở trẻ nhỏ với thiếu niên biểu hiện bằng tốc độ tăng FEV1 chậm lại. Ở lứa tuổi từ 20 - 30 khi hút thuốc lá thì tổn thương lá phổi lại khác. Khi ở giai đoạn này của cuộc sống thì lá phổi tăng trưởng chiều cao nguyên. Ở đối tượng hút thuốc lá giai đoạn phát triển này ngắn lại với làm các bệnh lý gây ra do hút thuốc lá sớm xuất hiện. Ở lứa tuổi trên 30 nếu hút thuốc lá tốc độ giảm FEV1 sẽ tăng gấp đôi (khoảng 40ml/năm) so với người không hút thuốc lá (khoảng 20ml/năm). Những đối tượng hút thuốc lá ở tuổi càng trẻ thì thời gian hút để gây ra bệnh liên quan đến đường hô hấp càng ngắn so với những người bắt đầu hút ở tuổi muộn hơn.
Bệnh lá phổi tắc nghẽn mạn tính
Bệnh lá phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT) là thuật ngữ để chỉ những tổn thương ở lá phổi có liên quan đến sự tăc nghẽn đường thở. Bệnh lá phổi tắc nghẽn mạn tính đặc trưng bởi sự rối loạn thông khí tắc nghẽn không hồi phục hoàn toàn, được khẳng định và chẩn đoán dựa với đo hô hấp ký đồ với nghiệm pháp giãn phế quản không hồi phục hoàn toàn.
Bỏ thuốc lá là cách bảo vệ sức khỏe (Ảnh minh họa)
Theo WHO, trên thế giới năm 2001 có khoảng 600 triệu người mắc BPTNMT. Bệnh phát triển kéo dài trong nhiều năm với cuối cùng dẫn đến tâm phế mạn với tử vong. BPTNMT là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 4 trên toàn thế giới. Mối liên quan giữa BPTNMT với hút thuốc lá cũng mạnh như với ung thư lá phổi.
Thuốc lá là nguyên nhân quan trọng nhất gây ra BPTNMT, có khoảng 15% những đối tượng hút thuốc lá lá sẽ có triệu chứng lâm sàng BPTNMT với 80 - 90% người mắc BPTNMT là nghiện thuốc lá. Hút thuốc lá lá làm cho các yếu tố nguy cơ khác của bệnh này trở nên mạnh hơn. Đặc biệt, những đối tượng hút thuốc lá là bị ảnh hưởng xấu hơn bởi ô nhiễm môi trường, nhiễm trùng với phơi nhiễm với các chất khói độc so với người không hút thuốc lá. Đối tượng hút thuốc lá có tỉ lệ tử vong do bệnh lá phổi tắc nghẽn mạn tính cao gấp 10 lần so với người không hút thuốc lá.
Bệnh hen
Hen được đặc trưng bởi tính phản ứng quá mức của đường dẫn khí. Sự phản ứng quá mức này dẫn đến các cơn hen, bệnh nhân thở khò khè, ho với hoặc khó thở.
Hút thuốc lá không phải là nguyên nhân gây ra cơn hen nhưng nó làm cho tình trạng bệnh hen nặng lên. Những người bị hen hút thuốc lá sẽ có tăng tiết đờm, giảm cử động của các lông chuyển phế quản, tăng nhạy cảm với nhiễm trùng, tăng giải phóng các chất dị ứng có tác dụng nhanh với phá hủy các đường dẫn khí nhỏ. Tỉ lệ tử vong ở người bị hen đang hoặc đã từng hút thuốc lá tăng gấp trên 2 lần so với những người không hút thuốc lá.
Nhiễm trùng đường hô hấp
Những đối tượng hút thuốc lá hay bị nhiễm trùng đường hô hấp hơn những người không hút thuốc lá với thường bị nặng hơn. Trẻ em có bố mẹ hút thuốc lá lá bị bệnh đường hô hấp nhiều hơn trẻ em có bố mẹ không hút thuốc lá.
Những đối tượng hút thuốc lá không chỉ hay bị viêm lá phổi hơn mà còn bị tử vong nhiều hơn.
Những phụ nữ có thai bị viêm lá phổi mà hút hơn 10 điếu thuốc ngày có tiên lượng xấu hơn những người không hút (chết mẹ, con…).
Những đối tượng hút thuốc lá cũng hay bị cúm. Vắc-xin phòng cúm ít hiệu quả đối với đối tượng hút thuốc lá, với tỉ lệ tử vong do cúm ở những đối tượng hút thuốc lá cao hơn nhiều so với nhóm người không hút thuốc lá.
Theo Tạp chí sức khoẻ
Tin liên quan: Tạp chí sức khoẻ-Không phát hiện thuốc trừ sâu trong mẫu cua đồng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét